Coronacrisis legt zenuw kerk bloot

De coronacrisis legt een organisatorische zenuw bloot van de kerk. De toekomst van geloofsgemeenschappen herschikt zich en moet zich ook aanpassen aan nieuwe omstandigheden. Het boek ‘Herkerken’ van Remmelt Meijer en Peter Wierenga laat een doorkijkje zien van de veranderingen, waarbij de klassieke viering voorbij het kerkelijke monopolie qua uitingsvormen geraakt.

Enkele pastores van de werkgemeenschap uit Zuidelijk en Oostelijk Flevoland (Pozof) spraken in die zin over de coronacrisis. Ze zien hoe verschuivingen zich aftekenen in het profiel en in de activiteiten van de kerk. Het profiel krijgt nog meer diaconale en coördinerende kleuren en de activiteiten vertonen een nauwe relatie met de buurt en de omliggende leefgemeenschap.

De oriëntatie heeft niet alleen te maken met organisatie, maar ook met de levensstijl. Op allerlei plaatsen denken mensen nu al na over de post-corona-samenleving. Ze denken aan matiging, meer lokaal je inzetten en aan zoeken naar het goede van het leven. Het is zinvol om dergelijke ontwikkelingen theologisch vocabulaire te ontwikkelen. De kerk heeft immers van allerlei gedachten bij het goede leven? Een theologisch referentiekader kan helpen omdat de aanpassingen over het hele leven gaan.

Pozof kwam twee weken voor de kerst bij elkaar. Bij een inventarisatie naar huidige activiteiten kwamen dan ook diverse activiteiten naar voren die inhaken op kerst. In Almere zijn er filmopnames voor het kinderkerstfeest. Er is een script geschreven met de oproep aan mensen om thuis te blijven, een koning die op weg naar Griekenland op Schiphol vastzit en engelen die niet mogen zingen. Er komt binnenkort een heuse trailer van op social media. Het tekent de verschuiving waar predikanten mee te maken krijgen: van liturg komen er elementen naar voren van regie.

In één van de gemeenten in Flevoland heeft men recent een enquête gehouden, vertelde één van de predikanten, over de beleving van mensen naar online-diensten. De details komen later naar buiten, maar duidelijk is wel dat men de vieringen positief waardeert, waaronder de zegen en ook de verkondiging hoog scoren. Andere predikanten gaven aan hoe juist de theologie bij online-verbindingen onder druk komt ten faveure van de directe en persoonlijke verhalen.

Predikanten in de regio hebben verschillende ervaringen met het kringwerk. Daar waar het de ouderen zijn die meedoen, ligt het kringwerk stil uit veiligheidsoverwegingen. Daar waar jongere mensen een kring vormen kan men in de grote kerkruimte of digitaal elkaar ontmoeten.

Het is de intentie om tenminste één keer per jaar elkaar te ontmoeten; liefst niet op maandagochtend.

Foto: Remmelt Meijer en Peter Wierenga, auteurs van het boek 'Herkerken'