Verslag Generale Synode 11 september 2021

Op 11 september kwam de Generale Synode bijeen voor de uitgestelde tweede dag van de jaarlijkse
voorjaarsvergadering. Ds. Ids Smedema, predikant-secretaris van de Protestantse Geestelijke
Verzorging bij de krijgsmacht, verzorgde indrukwekkend de opening. Hij stond op deze dag stil bij
twintig jaar 9/11 en de recente nasleep ervan in Afghanistan. In die twintig jaar zijn er ook vele
geestelijke verzorgers op missie geweest, zoals Smedema zelf.

Eerst stond een bespreeknotitie op de agenda over de betekenis van kerkgebouwen. Een
projectgroep stelt voor dat kerken met de lokale overheden in gesprek gaan over betekenis en
behoud van religieus erfgoed en daartoe toekomstvisies opstellen. Maar ook binnen kerkelijke
gemeentes is het van belang om zich te blijven bezinnen op gebruik en waarde van het gebouw,
zodat het vindplaats van geloof, hoop en liefde blijft en niet alleen (financieel) blok aan het been is.
‘Hergebruik’ van gebouwen heeft soms voorkeur boven afstoten. De notitie, die een theologische,
kerkelijke en maatschappelijke invalshoek presenteert, waarbinnen een ‘speelruimte’ ontstaat om
over het gebouw na te denken, wordt ter bespreking aan alle kerkenraden gezonden.

Nagenoeg twee jaar geleden opende de kerk de mogelijkheid voor vijf jaar voor pioniersplekken om
zelfstandig gemeente te worden binnen de PKN, genaamd ‘kerngemeente’. Tot nu toe is er in het
land één gemeente die de status van kerngemeente heeft ontvangen: Geloven in Spangen
(Rotterdam). Twee voorgangers en twee betrokkenen vertelden aanstekelijk over hoe zij missionair
kerkzijn in een wijk met vele culturen en vele sociale problemen. De synodeleden vonden het
hartverwarmend hoe men in alle vrijheid nieuwe wegen voor de kerk verkent en in praktijk brengt,
tot heil van veel betrokkenen en de stad. Precies hiervoor was de regelgeving bedoeld!

Uitgebreid werd opnieuw gesproken over het ‘ambts’-rapport Geroepen en gezonden, dat in het
voorjaar de ‘pastor’ als nieuwe voorganger in de kerk introduceerde. Dat riep destijds discussie op:
‘hebben we helder wat het probleem is?’ ‘En weten we zeker of dit nu de oplossing is voor dat
probleem?’ De besluitvorming is uitgesteld tot april 2023, omdat de synode vond dat zorgvuldigheid
boven urgentie gaat. In drie fases gaan zeven werkgroepen aan de slag op de thema’s theologische
ambtsvisie (verdere uitwerking); cijfermatig onderzoek naar de problematiek rond predikanten en
kerkelijk werkers (die regionaal ook nog eens heel verschillend ligt!); beroepsprofielen en
bijbehorende opleidingseisen; beroepbaarheid; rechtspositie; en samenwerking van pastores. De
Dienstenorganisatie wordt hiervoor ingezet, ook wordt er onderzoek door externen gedaan en
synodeleden zullen betrokken zijn bij de werkgroepen en het geheel van de proces.

Tot slot werden er twee formaliteiten in de Kerkorde afgehandeld. Er komt straks een vaste plek voor
een Geestelijk Verzorger als afgevaardigde naar de synode en de synode vond dat de goederen bij

opheffing van een gemeente ten dienste van de kerk moeten blijven bestaan en niet aan andere
ANBI-instellingen moeten kunnen worden overgedaan.

Namens de afvaardiging Overijssel-Flevoland,
ds. Oane Reitsma, lid Generale Synode

Foto: Oane Reitsma in beeld tijdens een synodezitting