Foto: Klaas de Lange tijdens een interview voor Omroep Flevoland (archieffoto)

Kerk helpt mensen beschaafd te laten botsen


Op een beschaafde manier van mening verschillen. Dat was het afscheidscadeau van ds. Klaas de Lange en Cisca de Lange bij het afscheid van de protestantse gemeente te Lelystad. Klaas en Cisca gaan weer wonen op het Kampereiland, waar ze ooit als boer en boerin hun werkzaamheden begonnen. Op de website van de protestantse gemeente te Lelystad legt Jan Gommer, één van de kartrekkers van het project ‘De Kerk als Oefenplaats’ uit, wat er met het cadeau van het predikantenechtpaar gaat gebeuren.

‘De Kerk als Oefenplaats’ is een nieuw project in Lelystad, dat de komende jaren vorm gaat krijgen. Klaas en Cisca hebben de naam ontleend aan Stevo Akkerman, columnist bij Trouw. De Kerk als Oefenplaats betekent eigenlijk dat je mensen helpt om met elkaar in gesprek te blijven over lastige onderwerpen. De kerk is dan een plek om ‘beschaafd te kunnen botsen’.

In de samenleving merk je verharding, constateert Jan Gommer op de website van de protestantse gemeente te Lelystad. Steeds vaker staan mensen tegenover elkaar. Ook binnen de kerk staan mensen soms lijnrecht tegenover elkaar met totaal verschillende meningen. Je kunt dan het gesprek uit de weg gaan. Maar in Lelystad willen ze juist de verschillende meningen op elkaar laten botsen. Niet om te verwonden. Maar juist om aan elkaar te groeien.

De website schrijft: ‘We onderzoeken wat iemand beweegt en luisteren daarbij naar elkaar. Dat zorgt voor verbinding. Ook al zijn we het niet met elkaar eens. Door het bevorderen van gesprekken onderling krijg je weer waardering en respect. Daarmee willen we als kerk ook een voorbeeld zijn voor de samenleving. Het kan ook zijn dat we vinden dat we als kerk stelling moeten nemen. Ook daarvoor heb je draagvlak nodig en moeten we eerst met elkaar in gesprek’.


Een kerngroep in Lelystad moet verder invulling geven aan het project. Daarvoor worden nu de mogelijkheden ingezameld. Tijdens een gemeenteberaad komt het onderwerp verder in de grondverf te staan, zo is de bedoeling. ‘We willen ook op een gemeenteberaad dit onderwerp aan de orde stellen. We streven ernaar dat het gemeentebreed gedragen wordt, want alleen dan werkt het ook’.

De kerngroep in Lelystad wil actuele thema’s bij de kop pakken en daar ontmoetingen over organiseren. De vorm van bespreking kan variëren; er kan een inleider zijn; het is ook denkbaar dat men direct met elkaar in gesprek gaat. Controversiële onderwerpen zijn er te over; van Gaza tot milieu-problematiek en de houding tegenover vluchtelingen.

Met de schenking van het predikantenechtpaar kan men gespreksleiders en inleiders betalen; het is mogelijk om vrijwilligers een cursus te laten volgen; kortom het voorziet in de randvoorwaarden om ‘Kerk als Oefenplaats’ verder vorm te geven.

Ds. Klaas de Lange vertelt over zijn eigen motivatie in een interview voor de website: ‘Ik heb altijd gezocht naar de zin van geloof en spiritualiteit. Wat kan het voor mensen betekenen? En dat is meer van belang voor mensen buiten de kerk dan die van binnen. Die kennen die betekenis wel’. De predikant werkte voordat hij in Lelystad kwam in Amsterdam. Klaas de Lange: ‘Ik was daar ook bezig over de grenzen van religies heen. En toen ik in Lelystad kwam kon ik er zo mee verder. Bij Straatpastoraat, Kerst in de stad, Burendag en Lelystad verbindt kon ik echt ambassadeur van Kerk in de Stad zijn. Zoals bij dodenherdenking of aandacht voor de Oekraïne- en Gaza-oorlog’.


Klaas de Lange signaleert in dat interview dat de polarisatie toeneemt. ‘We moeten leren de ander te begrijpen, zonder elkaar de maat te nemen. Je mag je mening geven, maar wel op een respectvolle manier. Juist als thema’s schuren, moeten wij helpen het gesprek op gang te krijgen. Dat geeft hoopt en die is hard nodig. Daar kan de kerk een rol bij spelen. Bijvoorbeeld door het uitnodigen van prominente figuren op dat gebied. Ik denk ook aan een cursus voor sociale communicatie voor presentatoren van dialoogtafels. Hoe houd je je hart zacht?’

De inzameling voor het afscheidscadeau van Klaas en Ciska de Lange heeft 4415,50 opgebracht. Dat bedrag is nu beschikbaar voor het project ‘De Kerk als Oefenplaats’.