Graceland geeft speelse invulling van geloof en leven 

Ik kwam voor dag en dauw aan. Dat kwam zo uit, omdat ik eerst mijn vrouw in alle vroegte naar haar werk moest brengen. Dus ik stapte al voor achten het festivalterrein op in Zeewolde, waar Graceland van donderdag 14 tot zondag 17 augustus tientallen concerten, lezingen, en-passantjes organiseert voor de naar schatting 4000 festivalgangers. Een substantieel deel daarvan kampeert op de camping bij het grote scoutingterrein. 

Direct vallen de 150 unieke prenten op die Davitha van de Kuilen uit Kootwijkerbroek heeft gemaakt op ongebleekt katoen. Alle doeken hebben onderaan een tekst of gedachte opgepikt uit de Bijbel en ze gaan over 'dorst' en 'water', aansluitend bij het leidmotief van deze editie van Graceland,'water voor je dorst'. De katoenen doeken nodigen uit tot reflectie en herinneren bij iedere verplaatsing aan de context van het festival. 

Ik zie dat om negen uur het eerste publieke moment wordt aangeboden. De gemeenschap van Nijkleaster verzorgt drie keer per dag een viering van een half uur in een van de Tipi-tenten van de Protestantse Kerk ingericht als kapel. Sietske Visser reikt me een liturgie aan en ik kan binnen kiezen uit de Taizékrukjes of de banken die in u-vorm om een liturgisch centrum zijn gezet. Hinne Wagenaar geeft om negen uur tekst en uitleg bij de symbolen, waaronder een verwijzing naar de familie Babayants, die in Kampen kerkasiel geniet. De hele tent vult zich, enkelingen komen iets later binnen. We volgen de lijn die ook in het Friese klooster wordt gevolgd, compleet met Friese teksten die kort worden toegelicht. 'Iepenje my foar jo goedens en reitsje my oan'. 

Ik maak nog even een rondgang over het terrein. Ik zie de eerste jongeren in the lounge en op het grasland ritsen de tenten open. Ik zie hoe tentdoeken langzaam opzij schuiven, mensen aan een tafeltje gaan zitten voor een koffie, mensen naar het grote scoutinggebouw lopen om te douchen of daar te ontbijten en enkele gasten zijn al bezig zich de rug met zonnebrandolie te laten insmeren. Het belooft een zonnige dag te worden. Ik verwonder me over de perfecte organisatie en het fraaie 'festival-programmaboekje'. Het kost mij klassiek geschoolde moeite om met het festivalboekje mijn weg te vinden over de onderdelen die ik graag wil zien; op het blokkenschema van de app kan ik makkelijker mijn weg vinden. De deelnemers lijkt het minder te deren; deels gaan ze gericht naar een programma, deels flaneren ze langs de diverse tenten en hoekjes, waar podcasters en masseurs, kledingverkopers en cateraars zich manifesteren. 

Het bospodium leent zich prima om languit te gaan liggen op het gras en te luisteren naar de liedjes en de verhalen die daarbij horen.  

De Protestantse Kerk is aanwezig met drie tipi-tenten die de naam 'Vindplaats' hebben gekregen. Als ik er ben, geeft Coline Cleans van het Leger des Heils er een presentatie. Ze vertelt over haar werk als reiniger van onderkomens bij mensen die vervuild zijn geraakt en amper menswaardig kunnen leven; mensen die het vermogen verantwoordelijkheid te nemen voor reinheid en regelmaat zijn kwijtgeraakt door verslaving, door depressie of anderszins. De tent zit vol met 100 tot 150 mensen. Er is herkenning. Er zijn vragen ('Is dat eigenlijk niet iets voor de woningbouwvereniging?' Reactie: 'Dat is lastig, die ziet het als eigen verantwoordelijkheid en geeft alleen een waarschuwing dat je stank in de flat veroorzaakt, maar reiniging door een bedrijf kunnen mensen niet betalen, want dat kost al gauw vijfduizend euro'). De inleidster weet het publiek een uur te boeien; aan het einde vertelt ze iets over de bezieling die ze vanuit het Leger des Heils vindt in de Bron van Levend Water, de Here Jezus. 

Li An Phoa vertelt in de PKN-tent over de betekenis van water. De banbreedte loopt van 'een keer per vier dagen vernieuwt ons lichaam de watervoorraad. Het water onderin de rug is het oudste' tot 'de waterscheiding van de Maas vind je op deze kaart'. 

Ik was zelf ingedeeld bij de biechtstoel. Op het veld was een klassieke biechtstoel neergezet, die de aandacht van voorbijgangers trok. Op een schoolbord werd een toelichting gegeven dat je 'de diepte' in kon gaan met een pastor. Florida de Kok uit Harderwijk was voor mij twee uur als 'biechtvrouw' aanwezig. We merkten al gauw dat je het makkelijkst aansluiting vond bij voorbijgangers als je buiten het biechthokje mensen aansprak die iets langer naar de toelichting bij het biechthokje staarden. Vaak hadden ze wel iets met het fenomeen biecht of kerk. Ik sprak bijvoorbeeld een katholiek kerkelijk werker, een voormalig medewerker van een theologische universiteit en de schoonfamilie van Rikko Voorberg, artistiek leider van Graceland. Er waren ook mensen die recht op hun doel afgingen om een persoonlijk, pastoral verhaal te delen. Je kon zo'n gesprek afsluiten met bijvoorbeeld het citeren van de 'bijbeltekst van de dag'. 

Of het idee van Rikko kwam weet ik niet. Maar je zag allerlei plekken waar associaties waren aangebracht bij het leidmotief van 'water', 'dorst' en 'graceland'. Hier een plek waar je je eigen dorst kon inweven in een weefgetouw. Mensen schreven tekst op katoen en maakten anderen er deelgenoot van door het zigzaggend een plek te geven op een recht-op-staand geïmproviseerd weefgetouw. 

Niek van Remmerden en Joost Smit zijn theatermakers. Op het festival maken ze podcastst en nodigen ze mensen uit voor een goed gesprek. 'Ervaar je mist in je hoofd? Of juist helemaal niet? De wolkmannen zijn benieuwd'.