Veel gezonde gemeenten

Mensen in de classis Overijssel-Flevoland voelen zich over het algemeen gezonder dan mensen in andere delen van Nederland. Dat blijkt uit het rapport van het Centraal Bureau voor de Statistiek ‘Gemeentelijke verschillen in ervaren gezondheid’. Het CBS kwam op 4 september 2018 met de analyse naar buiten. De weergave is gebaseerd op de Gezondheidsmonitor van de GGD-en.

De Gezondheidsmonitor Volwassenen en Ouderen van 2016 bevat informatie van ruim 450 duizend volwassen inwoners verspreid over het land en is daarmee een goede bron voor onderzoek naar regionale gezondheidsverschillen. Conclusie is dat er in Nederland regionale verschillen bestaan in gezondheidsbeleving. Zowel in het uiterste noordoosten, zuidoosten als zuidwesten van het land bevinden zich gemeenten waar relatief veel mensen hun eigen gezondheid als minder dan goed beoordelen. Maar dit geldt ook voor enkele stedelijke gemeenten in het westen van het land.

Opmerkelijk positief scoren de volgende gemeenten: Borne, Dalfsen, Dronten, Haaksbergen, Hardenberg, Hellendoorn, Hof van Twente, Losser, Ommen, Raalte, Rijssen-Holten, Tubbergen, Zwartewaterland. Ook de rest van Overijssel en Flevoland heeft niet te klagen vergeleken met de meer problematische gebieden. Als je toch plaatsen wilt benoemen, waar het resultaat relatief gezien voor Overijssel-Flevoland lager ligt dan kom je in de gemeenten Almelo, Almere, Enschede en Lelystad. Dat zijn dus de wat grotere plaatsen.  

Deze regionale verschillen hangen deels samen met de ongelijke spreiding van mensen (uit groepen) met een betere of mindere gezondheid. Maar ook regiospecifieke factoren kunnen een rol spelen bij gezondheidsverschillen, zegt het CBS. Mannen, jongeren, hoger opgeleiden, mensen met een hoger inkomen en mensen zonder migratieachtergrond rapporteren over het algemeen een betere gezondheid (RIVM, Volksgezondheid Toekomstverkenning 2014). Streken met een sterk vertrekoverschot, zoals delen van Groningen, scoren eveneens lager.

Het CBS schrijft weinig over de gevoelens van gezondheid. De organisatie richt zich meer op het ontbreken van gezondheid. Het zou de moeite waard zijn om over die positieve gevoelens na te denken. Een paar vragen: Kerkelijk betrokken regio’s zoals Urk en Staphorst doen het best goed op de lijst met gezonde regio’s; moet je dat verklaren uit sociologische redenen of zouden religieuze componenten ook een rol spelen? Een stad als Zwolle met als grootste partij de Christen-Unie scoort beter op de gezondheidslijst dan andere grote steden in de regio Overijssel-Flevoland; is dat toeval of ligt er een relatie? Er ligt een gordel van gezondheidsgevoel over met name Overijssel die parallel loopt aan de route van het Pieterpad (en dus met het natuurschoon), zou dat toeval zijn?

Foto boven: Zou het toeval zijn, dat de beleving van de natuur parallel loopt aan de gezondheidsbarometer?
Foto onder: Ingekleurde kaart van het CBS