Aanpassingen kerkorde per 2023

Mensen die thuis een boek hebben waarin de kerkorde van de Protestantse Kerk is afgedrukt, doen er verstandig aan naar een website van de landelijke kerk te gaan om de wijzigingen die per 1 januari 2023 zijn doorgevoerd aan te tekenen in hun boek. Daarmee voorkomen ze dat ze een gedateerde versie van de kerkorde gebruiken.

Er verschijnen regelmatig updates van de kerkorde op de landelijke site. Als we de wijzigingen van 1 januari 2023 vergelijken met eerdere versies zijn er enkele substantiële aanpassingen te noemen, het raakt met name de ordinanties (waarover kerkenraden geraadpleegd worden) en de generale regelingen (die een verfijnde uitwerking bieden van regelingen).

1. Het gaat over de aanstelling van een kerkelijk werker met een bijzondere opdracht (ord. 3.13). Je kunt dan denken aan iemand die werkzaam is voor een instelling, bijvoorbeeld een verzorgingstehuis. Er is verruiming in de tekst gekomen doordat de afbakening ‘in een instelling die de betrokkene aanstelt’ is weggehaald, doordat de toevoeging ‘binnen het gebied waarvan de instelling is gelegen’ is weggehaald en doordat men de afronding van de aanstelling niet meer koppelt aan het aflopen van de verbintenis met de instelling, maar aan beëindiging van de opdracht in algemene zin en stelt op uiterlijk vijf jaar na de dag waarop de kerkelijk werker recht krijgt op pensioen conform de AOW-regels.

2. Het gaat over de predikant die een bijzondere opdracht vervult die niet rechtstreeks uitgaan van een ambtelijke vergadering (ord. 3.23). Je kan denken aan iemand die als pastor aan een instelling een bijzondere binding aangaat met de kerk.

3. Het gaat over de positie van de consulent (ord. 4.10). De kerkenraad neemt meer initiatief bij het aanstellen van een consulent, en kan eventueel terugvallen op hulp vanuit de werkgemeenschap.

4. De onderdelen die te maken hebben met de samenstelling van de generale synode (ord. 4.24). Er is ruimte gecreëerd voor de inzet van twee leden, namelijk een geestelijk verzorger werkzaam in de gezondheidszorg en een geestelijk verzorger werkzaam in het overig pastoraat. Denk bij dat laatste aan met name categoriaal pastoraat.

Een opmerkelijke wijziging is ook, dat de preses van de synode voortaan uit het midden van de ambtsdragers van de kerk gekozen moet worden en niet langer uit het midden van de vergadering van de generale synode (ord. 4.24.2.)>

5. Als twee gemeenten samengaan is het niet langer nodig een nieuwe gemeente te vormen (generale regeling 1.4.1). Je kan ook de vorm kiezen dat één van de bestaande gemeenten de andere gemeente als het ware opneemt, inclusief het vermogen. Het laat zich raden dat dit voor een ontvangende gemeente een veel aantrekkelijker vorm is, dan wanneer men eerst de identiteit kwijt raakt.

6. Generale Regeling 5 is in zijn geheel herschreven. Het betreft een herschikking van allerlei informatie en afspraken, die betrekking hebben op de rechtspositie van de predikant.

7. Generale Regeling 6 is in zijn geheel herschreven. Dit artikel gaat over de rechtspositie van kerkelijke medewerkers

8. De verkiezingen voor de classicale vergadering is tekstueel aangepast, maar handhaaft de mogelijkheid voor kerkenraden uit een ring om namen te noemen. De classis heeft de mogelijkheid dubbeltallen te stellen. Het artikel waarin een herverkiezing wordt geregeld is geschrapt. Daarmee houdt men het er op, dat iemand eenmaal herkiesbaar is.

9. Het preekconsent is verruimd (generale regeling 10.5.2.). Als iemand predikant is geweest kan hij/zij blijven preken op basis van het preekconsent.

10. In de generale regeling 12 over vermogensrechtelijke aangelegenheden zijn aanpassingen gemaakt, zodat de kengetallen uit begrotingen en jaarrekeningen in geanonimiseerde vorm kunnen worden gebruikt door de generale synode voor adviezen, richtlijnen en modellen.


Het totaal aan wijzigingen op de gebonden uitgave die in de boekhandel verkrijgbaar is, zijn te vinden op: klik hier.