Foto: Heilsofficier Elzo Edens uit Haaksbergen laat vader Theodoor (Deventer) en priester Martin Los (regio Utrecht) de liedbundel van het Leger des Heils zien

Anglicanen gaan vanzelfsprekend staan bij het zingen


Het is in onze traditie vreemd als je niet gaat staan tijdens het zingen van een lied. En we kunnen ons geen liturgie voorstellen waar het Onze Vader ontbreekt. Jacque Williams, priester bij de Anglicaanse Kerk in Twente, gaf dinsdag 28 november een inleiding bij het zogenaamde FUGO-beraad, het oecumenisch overleg waarin kerkelijke prominenten uit Flevoland, Overijssel, Gelderland en Utrecht elkaar driemaandelijks ontmoeten. Het ging deze keer over de betekenis van de liturgie.

De liturgie is erg belangrijk voor de Anglicanen, vertelde Jacque Williams. Ze liet diverse uitgaven zien met liturgische teksten uit de Anglicaanse traditie. Ze gaan allemaal terug op het Book of Common Prayer, waarvan de eerste editie verscheen in de jaren 1549-1552.

Dat wil overigens niet zeggen, dat de uitgave klakkeloos wordt overgenomen in de diverse landen. Iedere regio geeft een eigen inkleuring aan de gebeden. Jacque, zelf afkomstig uit Zuid-Afrika, liet een gebedenboek zien uit haar geboorteland uit 1989. Er is in de Anglicaanse traditie ruimte voor de eigen culturele bedding steeds geënt op het oorspronkelijke ontwerp. Sinds de negentiende eeuw zijn er van die eigen toonzettingen per cultuur. Elke kerkprovincie heeft een eigen liturgiecommissie. Zo is men in Zuid-Afrika bezig de tekst uit 1989 te herzien. De huidige tekst is te vinden in 9 van de 12 hoofdtalen die Zuid-Afrika rijk is. 

Het accent ligt op de eenheid in structuur. De liturgie stoelt op de onlosmakelijke verbinding van Woord en Sacrament. Beide hebben een plaats binnen het raamwerk van de liturgie. De liturgie wil mensen transformeren.

Op de vraag of men daarbij last heeft van individualisme reageert Jacky ontkennend. De Anglicaanse liturgie zet gemeenschappelijk in.

Op de vraag of er ook gemeenschappelijke grenzen worden getrokken, bijvoorbeeld vanuit Canterbury, antwoordt Jacque dat het de taak blijft om elkaar vast te houden.

Jacque gaf bij de uitleg een doorkijkje in de praktijk van het geestelijk leven met opmerkingen als: In Afrika kan een dienst maar zo drie uur duren. ‘Moet je dan ook vanaf het begin aanwezig zijn’, wil iemand weten. Er volgt een glimlachende reactie: Je kan iets later komen, maar het wordt toch wel gewaardeerd als je alle essenties van de liturgie meemaakt.

De bijeenkomst van het FUGO-beraad vond dit keer plaats bij het Leger des Heils in Apeldoorn. Elzo Edens uit Haaksbergen was de gastheer en vertelde het bezoek over de ervaringen in de aula (maaltijden), de winkel (kledingverkoop) en de kerkzaal (wekelijkse kerkdiensten).

De deelnemers houden elkaar op de hoogte van de ontwikkelingen in de eigen kerk. Priester Martin Los refereerde aan de bisschoppenconferentie onlangs in Rome. De conferentie maakte gebruik van materiaal wat bij elkaar was verzameld van over de hele wereld. Ook het FUGO-beraad heeft daar destijds een bijdrage aan geleverd. De zogenaamde synthese van teksten zal over driekwart jaar verschijnen. Martin Los noemde de inzameling van reacties per continent destijds bijzonder. Daarbij kreeg ook Europa een duidelijk gezicht.