Zegen bij overgang naar jeugdkerk in Oud Avereest - Balkbrug

Op twee manieren was het een bijzondere dienst in Oud Avereest – Balkbrug op zondag 23 juni. Eén reden stond te voren op de website: er werd afscheid genomen van groep 8 van de basisschool. De tweede reden kwam tijdens de dienst na voren, na de preek, verscheen er een mededeling op de beamer: ds. Jan van Gelderop, predikant geestelijke verzorging in Veldzicht, zou het woord krijgen.

Het bleek om een nadere kennismaking te gaan van de gemeente met het werk van het centrum, centrum voor transculturele psychiatrie heet het officieel. Het centrum helpt patiënten met complexe psychiatrische problemen. Veel patiënten hebben een andere culturele achtergrond. Sommigen pleegden misdaden door hun psychische stoornis. In Veldzicht krijgen ze intensieve zorg in een beschermde en afgeschermde omgeving.

Jan van Gelderop begon zijn toelichting op het werk met een anekdote. Hij had één van de bewoners van De Beuk (een tussenvorm van opvang) gevraagd of hij een kerkdienst had bezocht. De man reageerde ontkennend: ‘Nee, een demon hield me tegen’. Daarmee legde Van Gelderop een verbinding naar het thema van de dienst waarin Remko Veldman, sinds maart 2019 verbonden aan deze protestantse gemeente en overgekomen uit Beilen, had stilgestaan bij het verhaal van de demonen die uit een bezetene overgingen in een kudde varkens.

Ook Van Gelderop is relatief nieuw in de regio. Hij woont in Apeldoorn en werkt sinds 1 januari in Veldwijk. Hij legde uit hoe noodzakelijk het is dat de mensen in de kliniek behandeld worden. Vaak is er iets mis in het hoofd van de mensen. Het gaat bijvoorbeeld om mensen die tbs hebben gekregen en intensieve begeleiding nodig hebben. Ze zijn te vinden in de onderdelen Noord en Zuid. Daarnaast zijn er mensen uit azc’s die daar niet te handhaven zijn, omdat ze het groepsproces verstoren. Ze worden in Veldwijk opgevangen door een team met onder meer acht psychiaters.

De geestelijke zorg op Veldwijk wordt ingevuld door een protestantse pastor (Jan van Gelderop), een rooms-katholiek pastor en een imam, een moslim-geestelijke. De geestelijke zorg krijgt steun van vrijwilligers uit de naburige kerken. Er zijn er ook zes die vanuit de Brugkerk / Reestkerk meedoen. Ze heten de mensen welkom bij een kerkdienst in de inrichting, ze delen liturgieën uit, spreken mensen aan bij de koffie. De protestantse kerk uit Balkbrug geeft jaarlijks kaarsen en zorgt voor bloemen op hoogtijdagen. Met zijn verhaal zorgt Jan van Gelderop voor vertrouwdheid tussen de instelling en de gemeente.

De dienst zelf heeft als één van de schriftlezingen Lucas 8: 26-39. Dat gaat over de demonen die uit een bezetene worden verdreven en zich verplaatsen in een groep varkens. Remko Veldman legt uit dat de naam ‘Legioen’ aansluit bij de Romeinse legerafdeling, die bestaat uit 5000 manschappen. Wie zou in staat zijn zoveel demonen het hoofd te bieden? Tegenwoordig spreekt men niet zo snel over demonen, maar het besef dat er machten zijn die je te pakken kunnen nemen, leeft wel. Veldman noemde als voorbeeld een Netfllix-film waarin een dergelijk thema terugkeert en de ervaring dat je op social media onderscheid moet maken tussen fake-berichten en informatie.

Brief van ouders

Een belangrijk onderdeel in de dienst vormde het afscheid van groep 8. Kinderen van de kindernevendienst stromen door als ze willen naar de jeugdkerk. Ze verlaten de basisschool en gaan naar het vervolgonderwijs. Er was in de dienst één meisje, waarop die situatie direct van toepassing was. Ze zat voorin de kerk met haar vader, zusje en broertje. Ze mocht naar voren komen en iemand van de leiding pakte met haar een knapzak in, waarin allerlei attributen werden opgenomen die symbool staan voor de levensreis. Er was allereerst een brief van de eigen ouders, waarvan alleen de ouders en het afscheid nemende meisje de inhoud zouden kennen, dan was er een kompas, een flesje water, een rol pepermunt en een spiegeltje. De leiding sprak er een versje bij uit: Ben je anders dan een ander? Ja natuurlijk, jij bent jij. Want je bent apart geschapen. Uit een ander stukje klei….

Om de vier maanden wisselt het decor van de dienst in Oud Avereest – Balkbrug. Als ik de dienst bezoek, komt men samen in de Brugkerk, de voormalige gereformeerde kerk aan de Zwolseweg, in de dorpskern gelegen. Het is een kruiskerk. Ik zit in de ene arm van de kerk en kan net niet alle mensen zien die recht voor de kansel zitten. Op mijn vraag aan een gemeentelid naast me of ik hier vrij kan zitten zegt mijn buurvrouw: ‘Ja, natuurlijk. Voorin zijn een paar banken voor de ambtsdragers, maar die zijn vanaf het looppad gesloten, je kan er alleen van de andere kant inkomen. Je kunt je niet vergissen’. Naast me en voor me komen gasten van een camping. Ik hoor aan de tongval dat het Urkers zijn. Ze zingen alle liederen mee, ook de verschillende evangelische liederen. En even gaat de arm omhoog als teken van lofprijzing. Er zijn vier beamers die de liederen zichtbaar op de wanden projecteren. Bij het Onze Vader is er een melodiebalk toegevoegd, zodat de mensen trefzeker de tonen kunnen zingen.

Er zijn twee collectes: voor diaconie en voor werelddiaconaat. Om de tweede collecte te onderstrepen worden er foto’s getoond onder de collecte van een project van KerkinActie uit Nigeria. Als de kinderen terugkomen van kindernevendienst en jeugdkerk krijgt de afscheid nemende jongere nog iets vanuit de kindernevendienst aangereikt: het is een sleutelhanger met talloze door de kinderen ingekleurde sleutels. Het is een symbool voor de vele nieuwe situaties die het meisje zal ervaren. Eerder al kwam de dominee naar voren en legde haar de hand op en gaf een reiszegen, onderstreept door de gemeente met het zingen van Opwekking lied 602: ‘Vrede van God’.