Verslag Generale Synode 11 en 12 november (Utrecht)

 

Op 11 en 12 november (op de valreep voordat later die dag de nieuwe lockdown werd aangekondigd!) kwam de najaarssynode bijeen, vanwege de anderhalvemeter deze keer in de Jaarbeurs, hartje Utrecht. De Synode wil graag meer over de 'inhoud' spreken en van daaruit beleid en bestuur oppakken. Deze keer was de 'inhoud' wel erg ruim vertegenwoordigd, waardoor de bestuurlijke punten wat in het gedrang kwamen op de tweede dag.

 

Inhoud

Prof. Theo Boer (PThU) trapte af met een erudiete lezing over euthanasie in Nederland. 1 op de 7 overlijdens in Nederland vindt plaats door tussenkomst van euthanasie. Tegelijkertijd is 1 op de 9 bang dat het hem/haar zal overkomen. Boer vergeleek euthanasie met een 'nooduitgang voor mensen met claustrofobie'. Boeiend was hoe hij schetste dat protestanten feitelijk altijd een leidende rol hebben gehad in het stimuleren van de mogelijkheid van euthanasie (met hun nadruk op individualisme, relativeringsvermogen, moeite met de dood, streven naar transparantie en een actieve 'handelende' houding). Waar mensen vroeger euthanasie vroegen uit angst voor een 'vreselijke dood', is het nu vaak uit angst voor een 'vreselijk leven' (dementie, voltooid leven, enzovoorts). Toch bleef Boer de 'levenskunst' benadrukken: men leert tot op het sterfbed: 'een mens kan 30 dagen zonder eten, 3 dagen zonder drinken, 3 minuten zonder zuurstof, maar geen 3 seconden zonder hoop'. De lezing is in gedrukte vorm uitgegeven onder de titel Eind goed: Een protestantse kijk op euthanasie in Nederland.

            Ten gelegenheid van 450 jaar Synode van Emden, die het fundament heeft gelegd voor onze kerkorde, was er een minisymposium, waar dr. Gert van Klinken en dr. Klaas-Willem de Jong (beiden PThU) de synode vanuit kerkhistorisch en kerkrechtelijk perspectief  bijpraatten over thema's die rondom de ambtsdiscussie de komende twee jaar weer terug zullen komen. Gasten uit Emden woonden het symposium bij.

            De dagopening op 12 november werd verzorgd door het NBG, waarna hoofdvertaler Mathijs de Jong (NBG) de synode meenam in representatieve voorbeelden van tekstwijzigingen in de pas verschenen NBV21, die 12.000 wijzigingen (gemiddeld 8 per pagina) kent ten opzichte van de NBV-vertaling uit 2004.

 

Nieuwe vice-preses

De eerste assessor in het moderamen, die tevens vice-preses is, was aftredend. In de persoon van de Lutherse Bianca Groen-Gallant is er een nieuwe vice-preses benoemd voor vijf jaar. Zij is in het dagelijks leven onderwijsbegeleider en -adviseur en voorzitter van het Luthers diaconaal Hof in Amsterdam (voormalige Augustanakerk). Zij is vooralsnog de enige vrouw in het moderamen. Aanstaande april is de derde assessor aftredend.

 

Rapportages

Voorzitter van het Generaal College voor Behandeling van Beheerszaken Wim Oosterom presenteerde het jaarverslag van dit relatief nieuwe college. Gemeentes zijn zelf verantwoordelijk voor hun financiële beheer, maar dit college zorgt dat het wel aan minimale eisen voldoet, onder meer met het oog op transparantie. Een probleem in veel gemeenten is de beperkte bestuurskracht. Zo zal het GCBB onder meer richtlijnen geven voor beleggingsbeleid.

            Voorzitter van de Raad van toezicht van de Protestantse Theologische Universiteit Piet Hein Donner, praatte de synode bij over wat er speelt op de PThU, de universiteit van de kerk. Er is een nieuw instellingsplan geschreven onder de titel 'Theologisch kleur bekennen'. Daarin is onder meer opgenomen het voornemen van de universiteit om van twee naar één locatie te gaan in de komende jaren. Het is nog niet duidelijk in welke stad de PThU gevestigd zal worden, het belang van een universiteitsstad met een brede universiteit wordt wel benadrukt. Ook zal het curriculum van de master Predikantschap vernieuwd worden.

 

Kerkordewijzigingen

Na een lang gesprek over de huishoudelijke regeling van de synode zelf, waarin de synode aangeeft directer betrokken te willen zijn bij belangrijke onderwerpen en niet pas bij de besluitvorming, stonden tot slot vier kerkordewijzigingen op de agenda.

            Naast formaliteiten werd vooral het gesprek gevoerd over de kerkordelijke positie van de geestelijk verzorgers. Het moderamen gaf toe dat in de consideratieronde de plaatselijke gemeentes niet altijd even helder zijn geïnformeerd.

 

namens de afvaardiging van de classis Overijssel-Flevoland,

  1. Oane Reitsma (Enschede), lid Generale Synode