Zeewolde bijt spits af met kerkenvisie

Is het wel iets voor ons? Die vraag kwam op het gemeentehuis in Zeewolde boven, toen men las over het opstellen van een kerkenvisie. Op 23 mei, de dag van de Europese verkiezingen, gingen prof. dr. André van Holk (directeur van SAM-Flevoland, Steunpunt Archeologie en Monumenten Flevoland) en ds. Klaas van der Kamp (classispredikant Overijssel en Flevoland) in gesprek op het gemeentehuis in Zeewolde, op een steenworp afstand van de Open Haven, waar de Protestantse Kerk en de Rooms-Katholieke Parochie hun vieringen hebben.

Egge Jan de Jonge, de wethouder van onder meer economie, sociale zaken en recreatie, ontvangt de gelegenheidscoalitie van culturele historie en religie. André van Holk en Klaas van der Kamp maakten eerder de afspraak dat ze waar mogelijk de verschillende wethouders in Flevoland persoonlijk willen aanspreken. Want de wethouder is degene die de feitelijke aanvraag voor het opstellen van een kerkenvisie moet doen uitgaan. Het ministerie heeft er geld voor klaarliggen. Het bedrag varieert van 25.000 tot 75.000 euro. Omdat Zeewolde vermoedelijk minder dan 19 religieuze gebouwen telt valt het in de categorie van 25.000 euro.

Het misverstand wat met name in Flevoland speelt, is de gedachte dat Flevoland geen monumenten kent en dus  niet voor een kerkenvisie in aanmerking komt. De overheid wil graag alle gemeenten een soort religieuze scan laten maken. Het voordeel is, dat je beleid kunt ontwikkelen met elkaar omtrent gebouwen, dat je een onderling netwerk ontwikkelt en dat je diverse geledingen van de samenleving bij de planontwikkeling kunt betrekken.  

Ook voor een plaats als Zeewolde is zo’n scan interessant. Er zijn diverse kerkgenootschappen, zoals de PKN, de RKK, de Nederlands-Gereformeerde Kerk, de Gereformeerde Kerk vrijgemaakt, de evangelische gemeente De Kameleon en de Vrijzinnige Geloofsgemeenschap. Er zijn groepen die zich op de rand van het speelveld bevinden, zoals La Vie (RKK) en de RCN-vieringenplek. Verder is niet duidelijk hoe één en ander zich in de toekomst zal ontwikkelen, misschien zijn er migrantengemeenschappen die een vieringenplek zoeken, misschien een moslimgemeenschap. En tenslotte is er de altijd aanwezige vraag of je een kerkelijk centrum multifunctioneel kunt inzetten, zodat de hele gemeenschap er terecht kan.

De recente verschuivingen qua eigenaarschap bij Open Haven tonen de actualiteit van een dergelijk netwerk. Waar de grote verschuivingen plaatsvinden in Dronten en Biddinghuizen; waar men kerkgebouwen afstoot en herschikt; heeft Zeewolde recent een verschuiving binnen Open Haven laten zien, waarbij de rol van de PKN en de RKK is vergroot ten opzichte van de vrijzinnige gemeenschap. Op zo’n moment realiseer je je dat er in het vrijzinnige deel bijvoorbeeld een kunstwerk is te vinden van gesmolten glas gemaakt door Annemiek Punt uit Ootmarsum.

Op het oude land zijn situaties bekend van relatief jonge kerken, die redelijk onverwacht worden afgestoten, omdat er ingrijpende verbouwingen nodig zijn in verband met asbest in het dak en energie-onvriendelijke bouwonderdelen. Als zich dergelijke situaties voordoen is het prettig als er al zoiets als een netwerk bestaat en een visie op datgene wat hoe dan ook moet blijven en datgene wat minder oogstrelend zal zijn voor het nageslacht.

Het is voor kerken relevant een netwerk te hebben waarin ook de burgerlijke gemeente een plek heeft. Egge Jan de Jonge, zelf actief betrokken bij de Nederlands Gereformeerde Kerk, begrijpt dat. Hij had in een vorige termijn ook al de portefeuille van Economie. Daar is nu die van Sociale Zaken bijgekomen. Dat is bij uitstek een domein waarop de kerken met hun diaconie en hun caritas actief zijn. Ongeveer tien procent van de bevolking leeft onder de armoedegrens en het zijn onder meer de kerken die daar actief nood in proberen te lenigen. 

Wethouder Egge Jan de Jonge deed de toezegging dat hij zich verder in de materie zal verdiepen. Indien het aanhaakt bij de Zeewoldense situatie is hij van plan het gesprek verder op te starten met kerken en andere partners.

Foto: André van Holk, Egge Jan de Jonge en Klaas van der Kamp voor het gemeentehuis in Zeewolde
Foto onder: André van Holk en wethouder Egge Jan de Jonge kijken nog even bij de vitrine waarin resten te vinden zijn van een Spitfire uit de Tweede Wereldoorlog.