Ruim derde van gemeenten in Overijssel maakt kerkenvisie

Vooral burgerlijke gemeenten in Zeeland, Overijssel en Gelderland hebben interesse bij het opstellen van een kerkenvisie. Dat blijkt uit de namenlijst van de gemeenten die gepubliceerd is door de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed.

In Overijssel gaat het om de gemeenten: Enschede, Rijssen-Holten, Zwolle, Hellendoorn, Hengelo, Haaksbergen, Dinkelland, Steenwijkerland en Tubbergen. In Flevoland heeft de gemeente Noordoostpolder aangegeven mee te willen doen met het opstellen van een kerkvisie. De classis Overijssel-Flevoland promoot het participeren in een kerkenvisie.  

Dit jaar konden gemeenten voor het eerst financiële steun aanvragen voor het opstellen van een kerkenvisie. Inmiddels hebben al 69 gemeenten dit gedaan. 65 gemeenten kregen het aangevraagde bedrag toegekend. De overige 4 gemeenten ontvangen in mei volgend jaar bericht over hun aanvraag. Dat betekent dat per saldo in deze 69 gemeenten strategisch nagedacht wordt over een duurzame toekomst voor zo’n 1.800 van de ruim 7000 kerkgebouwen in Nederland.

Het opstellen van een kerkenvisie gebeurt in dialoog tussen de burgerlijke gemeente, kerkeigenaren, inwoners en erfgoedorganisaties. Deze partijen gaan daarbij met elkaar in gesprek over de toekomst van álle kerkgebouwen in de gemeente: monumentaal en niet-monumentaal, nieuw en oud, in religieus gebruik of anderszins. De vraag daarbij is welke toekomst voor de gebouwen gezien wordt en welke opgave er ligt. Maar ook: kunnen partijen afspraken met elkaar maken over de wijze waarop ze met elkaar het gesprek aangaan als er kerken gesloten of verkocht worden.


Tot en met 2021 heeft het Rijk 9 miljoen euro beschikbaar gesteld voor het opstellen van een kerkenvisie. De middelen worden verdeeld door middel van een decentralisatie-uitkering via het Gemeentefonds. Gemeenten kunnen het hele jaar door een decentralisatie-uitkering aanvragen. De aanvragen verlopen via de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. Elke Nederlandse gemeente kan eenmalig, in de periode tot en met 2021, een aanvraag indienen.


Naast financiële steun, worden gemeenten ook op andere manieren toegerust in het proces van de ontwikkeling van een kerkenvisie. Vanuit het programma Toekomst Religieus Erfgoed organiseren de samenwerkende partners bijeenkomsten rondom thema’s die gemeenten kunnen tegenkomen bij het opstellen van een kerkenvisie.

Als de aanmeldingen die tot nu toe zijn binnengekomen bekijkt, kom je per provincie tot de volgende lijst:

1. Zeeland: 62 % (8  van de 13 gemeenten)
2. Overijssel 36 % (9 van de 25 gemeenten)
3. Gelderland: 27 % (14 van de 51 gemeenten)
4. Utrecht: 23 % (6 van de 26 gemeenten)
5. Noord-Holland: 19 % (9 van de 47 gemeenten)
6. Fryslan: 17 % (3 van de 18 gemeenten)
7. Flevoland 17 % (1 van de 6 gemeenten)
8. Noord-Brabant: 15 % (9 van de 62 gemeenten)
9. Zuid-Holland: 12 % (6 van de 52 gemeenten)
10. Groningen: 9 % (1 van de 12 gemeenten)
11. Drenthe: 9 % (1 van de 12 gemeenten)
12. Limburg: 6 % (2 van de 31 gemeenten)

De Rijksdienst heeft een filmpje gemaakt waarin het opstellen van een kerkenvisie wordt gepromoot. Ook de classispredikant van Overijssel-Flevoland heeft daaraan een bijdrage geleverd: klik hier.

Foto: fragment uit video van rijksoverheid