Blik van allochtonen op Nederlandse samenleving

Hoe kijken allochtoonse christenen naar autochtonen in Nederland? Over die vraag ging het in het FUGO-beraad van 12 oktober 2021. Vertegenwoordigers van verschillende kerken in Flevoland, Utrecht, Gelderland en Overijssel waren met elkaar in gesprek over de verhouding van cultuur en theologie.

De vraag is interessant, zeker waar de Protestantse Kerk steeds nadrukkelijker het contact zoekt met allochtoonse christenen. In het FUGO-beraad zijn onder meer Russisch-Orthodoxen en Kopten aanwezig. Youssef Milad had het thema aangereikt. Hij staat als Kopt in twee culturen: de Egyptisch-oriëntaalse en de Westerse.

Gesignaleerd werd dat christenen in het Westen veel uitleg nodig hebben om zich een idee te vormen van de leefomstandigheden waarin het Nieuwe Testament is geschreven. Bij oriëntaalse christenen is dat begrip er haast vanzelfsprekend. Zij lezen het verhaal van de Samaritaanse vrouw bij de bron en kunnen zich onmiddellijk iets voor ogen stellen; ze zien het voor zich in het alledaagse leven.

Je ziet in Nederland een vergaande vorm van secularisatie. Mensen hebben wel een besef van vertrouwen en verwondering in het algemeen, maar slechts een beperkt aantal mensen verbindt die gevoelens met de God zoals Hij in de Bijbel naar voren komt; een persoonlijk God. Zelfs mensen van een kerk spreken uit dat ze niet in God geloven op de manier zoals de geloofsbelijdenissen van de vroege kerk dat onder woorden brengen. Zoiets is in de orthodoxie niet voorstelbaar.

Er is onder allochtonen ook waardering voor de Nederlandse samenleving. Een Nederlander kan relatief goed luisteren, geeft de ander een kans, is misschien wel een beetje arrogant en onoplettend qua theologie. Er is in de cultuur als geheel ruimte voor andersdenkenden. Dat is in meerderheidsculturen in de Arabische wereld minder. Men is er geneigd minderheden weinig leefruimte te bieden.

Het christendom legt grote nadruk op de liefde en heeft daarmee een menselijke basis gegeven aan de samenleving. De grote feesten – zoals Pasen – zijn ingekleurd naar de heilsfeiten van Christus. Andere religies hebben die expliciete oriëntatie op de heilsfeiten minder.

De Koptische gemeenschap heeft een klooster in het Gelderse Lievelde, waar vader Maximos El Barmousy de scepter zwaait. De Syrisch-Orthodoxe gemeenschap heeft een klooster in onze classis in Glane, er zijn ook diverse syrisch-orthodoxe kerken in Twente. De Russisch-Orthodoxe Kerk heeft een kerkgebouw in Deventer.

Enkele deelnemers van het FUGO-beraad: 
Boven Jacqueline Milad-de Jong en Youssef Milad 
Onder Vader Theodoor van der Voort en ds. Trinette Verhoeven