Jaarwisseling

We zijn in de laatste dagen van het jaar beland. Bij ons thuis maakte mijn vader dan een grapje. Dan zei hij: ‘Morgen, 29 december, komt er een man in de stad die heeft net zoveel ogen als er dagen in het jaar zijn’. Wij stoven naar de stad en keken in de winkelstraat de ogen uit. Maar we zagen alleen mensen met twee kijkers. Als we teleurgesteld thuis kwamen, zei mijn vader: ‘Dat klopt dan toch? Er zijn nog twee dagen te gaan in dit jaar. Je moet wel blijven nadenken bij wat je doet’.  

Dat is waartoe ik u, luisteraar, wil uitnodigen. Denk nog eens na. Wat heeft 2025 u gebracht? De radio helpt ons met het uitzenden van hitlijsten. De kranten doen ons een plezier en geven jaaroverzichten. Maar hoe zit het in ons eigen leven? Wat is echt van waarde wat je meeneemt naar 2026?  

Het oude van 2025 wordt – om een uitdrukking te nemen uit de streektaal – ‘oldhoes’. Want er komt een nieuw jaar met een nieuw huis. Wanneer mensen vroeger een nieuw huis bouwden, werd het oude huis niet afgebroken. Het kon dienst doen als schuur. Je bewaarde er dingen in die nog van pas kunnen komen. Zo hebben we in ons hoofd een plekje voor het olde huus. De herinneringen die de moeite van het bewaren waard zijn, omdat ze inspireren voor 2026.   

In veel kerken wordt deze laatste dagen van het jaar Psalm 90 gelezen. De schrijver, Mozes, laat alles nog eens op zich inwerken wat er in zijn leven gebeurt. En dan verzucht hij: ‘Laat ons zo onze dagen tellen, dat we een wijs hart bekomen’. Neem nog eens even op de tong wat de achterliggende dagen hebben opgeleverd. En bepaal de waarde.  

Ik was ooit in Indonesië op bezoek. Een gids trok met me op. Ik vond het geweldig. Ik rende van haar naar hot. Ik dacht: Nu moet het gebeuren. Het ging zo rap, dat de gids op een gegeven moment verzuchtte: ‘Stop eens even. Jij lijkt mr. Runfast wel’. Hij bedoelde te zeggen: Je bent een echte Europeaan die alles afraffelt. Doe wat ze in Twente zeggen: kalm an.  

Ik denk dat Mozes dat bedoelt in zijn psalm. Kalmpjes aan. Kijk om je heen. Geniet van de mensen en de dingen die de moeite waard zijn. Er is lege tijd; en tijd, die de bijbel ‘kairos’ noemt, met God en mensen gevulde tijd. Het vraagt een speciale bril om het verschil te zien.  

Ik vroeg mijn Indonesische gids tijdens de reis een keer hoe laat het was. Hij keek niet op zijn horloge. Hij keek om zich heen. Naar de zon. Naar de schaduwen. En zei rustig: “Het is tijd om hier te zijn.”